شهرستان میامی را بیشتر بشناسیم

میامی مرکز شهرستان میامی و یکی از شهرهای استان سمنان است.جمعیت این شهر بر طبق سرشماری سال ۱۳۹۵، برابر با ۴،۵۶۶ نفر بوده‌است. این شهر دارای جاذبه‌های گردشگری می‌باشد که می‌توان شاه‌عباسی از دوران صفویه و در عمارت، آب‌انبار برجهای فراوان و کلاته‌های دزی و کلاچون و تفرجگاه سه چنار، آب پنفتنی، کوه قبله، کوه سنگ قمارباز، درخت چنار تاریخی، حمام عمومی میامی، مسجد آقایان، کوچه آقایان، منازل فراوان تاریخی چندصدساله میامی را نام برد. از سوغات این شهر می‌توان به انگورهای شیرین، نان کاک و نان قتلمه محلی اشاره کرد.

شهرستان میامی در تاریخ ۱۳۹۰/۶/۱۹ با تصویب هیئت دولت بخش میامی به شهرستان میامی ارتقاء یافت و به مرکزیت شهر میامی از ترکیب بخش مرکزی به مرکزیت شهر میامی شامل دهستان‌های کلاته‌های شرقی، میامی و فرومد و بخش کالپوش به مرکزیت روستای رضوان شامل دهستان‌های رضوان و نردین در تابعیت استان سمنان ایجاد شد. میامی از جنوب و غرب با شهرستان شاهرود از شرق با شهرستان داورزن از شمال با شهرستان جغتای و گرمه همسایه است. شهرستان میامی، شرقی‌ترین شهرستان استان سمنان است که جاذبه‌های گردشگری و تاریخی فراوانی دارد. این شهرستان با قدمتی بالغ بر یک هزار سال از تنوع بومی بسیاری برخوردار است.

شهرستان میامی دارای چهار منطقه نمونه گردشگری شامل دشت شقایق و آفتابگردان، جنگل و آبشار نام نیک و جنگل دشت شاد و عباس آباد است. تنوع قومی و فرهنگی این خطه اعم از کرد، ترک، عرب و فارس و غیره آداب و رسوم و آئین‌های متنوعی را سبب شده است. شهرستان میامی مدفن شیخ حسن جوری رهبر نهضت سربداران در کلاته میرعلم روستای فیروزآباد(دهستان فرومد) است، ابن یمین فرومدی شاعر قطعه سرای قرن هفتم نیز در کنار مسجد جامع باشکوه فرومد زینت بخش تاریخ و فرهنگ ناب این خطه است. صنایع دستی شهرستان میامی شامل جاجیم بافی، لاک تراشی، تولید البسه محلی، دست‌بافته‌های سنتی، نمدمالی است و سوغات آن قیسی و برگه زردآلو است. مجموعه کاروانسرای میاندشت شامل سه کاروانسرا است که یکی از آنها مربوط به دوره صفوی و دو کارونسرای دیگر مربوط به دوره قاجار است. کاروانسرای میاندشت با داشتن سه باب انبار، مامن مناسبی برای کاروانیان بود، هر سه کاروانسرا از ویژگی‌های برجسته معماری دوره خود برخوردار هستند. چاپارخانه و تلگراف‌خانه از جمله بناهای تاریخی این مجموعه است .

استان سمنان از نظر مساحت ششمین استان بزرگ ایران محسوب می‌شود. سمنان به خاطر موقعیت جغرافیایی خاص خود اقلیمی بیابانی و نیمه بیابانی دارد. این استان در میان راه ارتباطی تهران به خراسان رضوی قرار دارد که موجب شده است گردشگران بسیاری نیز در میانه راه از این استان دیدن کنند. این منطقه از مراکز قابل توجه صنایع دستی کشور است. سمنان ۸ شهرستان دارد که یکی از آن‌ها که جاذبه‌های گردشگری فراوانی دارد، شهرستان میامی است. شهرستان میامی شرقی‌ترین شهرستان در این استان است که قدمتی بالغ بر یک هزار سال دارد. میامی جاذبه‌های گردشگری فراوانی دارد و انگور شیرین از سوغات این شهرستان است. روستاهای این شهرستان نیز به دلیل تنوع قومی و آداب و رسوم محلی نیز از مناطق نمونه گردشگری میامی محسوب می‌شوند.

شهر میامی در طول جغرافیایی ۵۵ درجه و ۳۹ دقیقه و عرض جغرافیایی ۳۶ درجه و ۳۵ دقیقه و در ارتفاع ۱۰۲۵ متر بالاتر از سطح دریا واقع شده است. این شهر در شمال کویر مرکزی و منطقه خارتوران واقع است. بخش میامی از شمال به بخش جاجرم و شهرستان بجنورد استان خراسان شمالی و بخش مینودشت استان گلستان، از جنوب به بخش بیارجمند، از مشرق به داورزن استان خراسان رضوی و از مغرب به بخش مرکزی شهرستان شاهرود محدود است. دارای آب و هوای نیمه‌خشک و در زمستان‌ها سرد و در قسمت‌های جنوب کوهستانی و شمالی گرم است. در سال ۱۳۹۵ شهر دارای ۴۵۶۶ نفر جمعیت و روستاهای تابعه حدود ۳۴۱۵۲ جمعیت دارد. که در مجموع بیش از ۳۸۰۰۰ نفر جمعیت شهرستان است.

در کتاب فرهنگ جغرافیایی ایران جلد ۴۱ درباره واژه مَی مَی چنین آمده است :میامی از نظر لغوی به معنای مَی مَی است و این واژه از این جهت به‌کاررفته است که در این ناحیه انگور فراوان به دست می‌آورند و در زمانهای قدیم حدود ۸۰۰ سال پیش‌ازاین انگور شراب فراوان به دست می‌آوردند. نام شهر میامی متاثر از عامل اقتصاد و شیوه کشاورزی است. میامی در سال‌های اخیر با توجه به داشتن جاذبه‌ای طبیعی و تاریخی هیچ‌گاه به‌عنوان مقصد گردشگری مطرح نبوده و همواره به‌عنوان معبر و گذر به آن نگریسته می‌شود و از مهم‌ترین گذرگاه‌های عبوری به سمت مشهد و استان خراسان رضوی و شمالی است. شهر میامی به دلیل وجود اماکن تاریخی و جاذبه‌های اکوتوریستی و گونه‌های گیاهی و جانوری منحصربه‌فرد از موقعیت بسیار خوبی برای جذب توریست بر خوردار است. لیکن به دلیل عدم توجه به این اماکن و تبلیغات مناسب می‌توان گفت تاکنون درآمد قابل توجهی نداشته است و این در حالی است که سالانه بیش از هزاران نفر از این بخش عبور می‌کنند.

 منطقه سمنان، طبق اسناد موجود قدمت شهر میامی بیش از هزار سال است و در این شهر قبایل مختلفی زندگی می‌کرده‌اند. شهرستان میامی در ارتفاع ۱۰۲۵ متر از سطح دریا قرار دارد. با توجه به قرار گرفتن این شهرستان در محور ارتباطی تهران – مشهد اهمیت ارتباطی و ترانزیتی آن از گذشته‌های دور مورد توجه بوده است، وجود ۷ کاروانسرای میامی، سپنج(جهان آباد)، میاندشت، عباس‌آباد، الحاک، صدر‌آباد و محمد‌آباد پل ابریشم خود گواه قدمت هزار ساله شهر میامی است.

جاذبه های گردشگری

آرامگاه شیخ حسن جوری : آرامگاه شیخ حسن جوری یکی از رهبران روحانی قیام سربداران در قرن هشتم در شهرستان میامی و در ۱۵۰ کیلومتری شرق شهر شاهرود، در روستای فیروزآباد سفلی حوالی روستای فرومد واقع شده است. این آرامگاه دارای گنبدی مدور است و متشکل از یک اتاق ۴ در ۳ است که از خشت خام ساخته شده‌ است.

آرامگاه ابن یمین فرومدی : آرامگاه ابن یمین فرومدی متخلص به ابن یمین یکی از شاعران بزرگ قرن هشتم در وسط روستای فرومد قرار دارد. بافت ساختمان با بافت روستا تفاوت بسیار دارد. این آرامگاه ۶ گوش است. سنگ قبر این شاعر بزرگ پارسی نیز ۶ ضلع کوچک دارد.

قلعه میامی : قلعه میامی که در حال حاضر خرابه‌ای از آن باقی مانده است، در جنوب میامی قرار دارد. براساس گفته‌های مردم محلی این قلعه در گذشه مرکز میامی بوده و توسط حمله مغول ویران شده است. قلعه اراکی چهار برجی نیز در بالای کوه میامی قرار دارد، که دروازه آن را از آجر ساخته‌­اند و یک آب‌انبار بزرگ در میان آن واقع شده است. در مقابل این قلعه که نزدیک به یکی از قله‌ها است، آثار حدود دویست خانه دیده می‌شود. همه راه‌های دسترسی به این قلعه و کوه میامی بسته شده است.

کاروانسرای عباس‌آباد : کاروانسرای عباس‌آباد گواه بر قدمت دیرین و هزارساله میامی می‌دهد. این کاروانسرا در روستای عباس‌آباد در ۱۲۷ کیلومتری شرق شاهرود واقع شده و قدمت آن به عهد صفوی بازمی‌گردد و در عهد قاجار مرمت شده است. این بنا مستطیل شکل و دارای ۴ ایوان و ۳۲ حجره مشرف به حیاط مرکزی است. مساحت آن بالغ بر ۸ هزار متر مربع است و درب ورودی این کاروانسرا یکی رو به شمال و سرچشمه قنات روستای عباس‌آباد و دیگری رو به جنوب و نزدیک جاده اصلی است. این کاروانسرا دارای دو بارانداز بزرگ است که نسبت به دیگر کاروانسراها از ظرفیت بیشتری برخوردار است. کتیبه و درب‌های این کاروانسرا متاسفانه به سرقت رفته است.

مسجد جامع فرومد : مسجد جامع میامی در روستای فرومد در ۱۶۰ کیلومتری شرق میامی واقع شده است. با توجه به شیوه معماری و تزئینات بنا از جمله تلفیق کاشی‌های فیروزه‌ای و لاجوردی، قدمت این مسجد جامع به دوره خوارزمشاهیان می‌رسد. مساحت این مسجد حدود ۸۲۰ متر مربع است و به‌صورت ۲ ایوانی ساخته شده که متشکل از ۲ ایوان شمالی و جنوبی، ۲ ایوانچه در طرفین ایوان‌ها، شبستانی در ضلع شرقی ایوان جنوبی و شبستانی به قرینه آن در ضلع غربی، ۲ رشته رواق در طرفین صحن، اتاق گنبد دار چهارگوش در ضلع غربی ایوان شمالی و سردری مزین است. این مسجد جامع در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

روستای ابراهیم آباد : روستای ابراهیم آباد در ۱۰ کیلومتری شرق میامی با جمعیتی بالغ بر یک هزار نفر قرار دارد. این روستا یکی از زیباترین روستاهای شهرستان میامی محسوب می‌شود که بر خرابه‌های شهر تاریخی زیدر با قدمت ۵۰۰ ساله، بنا شده است. مردم این روستا آیین‌های سنتی و آداب و رسوم خود را حفظ کرده‌اند و غذاهای محلی همچون جوشبره، قروتی، چلکوت، حسود، شیره جوش، آش ترش و آش کما را طبخ می‌کنند. معماری خانه‌های روستا از سبک خاصی پیروی می‌کند و از مصالح بومی و سنتی ساخته می‌شوند.

کاروانسرای میامی: کاروانسرای میای در مرکز شهر میامی قرار دارد و از کاروان‌سراهای زیبای عهد صفوی است. این بنا به فرم حیاط مرکزی و از نوع چهار ایوانی است که با آجر ساخته شده است. ورودی این بنا که به‌شکل هشتی و در دو اشکوب است، در ضلع شمالی کاروان‌سرا قرار دارد. در سردرب ورودی کتیبه‌های سنگی حجاری نصب شده که تاریخ ساخت و بانی آن روی آن درج شده است. این کاروان‌سرا در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

عمارت تاریخی آقایان : عمارت تاریخی آقایان در نزدیکی کاروانسرای عباس‌آباد میامی قرار دارد. این بنای دو طبقه از نظر ساخت و طرح و نما همچون منازل مسکونی شهر متشکل از سه اتاق با طاقچه‌های قوسی شکل است که به‌وسیله ایوانی یک و نیم متری به هم متصل شده‌اند و در واقع نمای کلی بنا رو به شمال است و شش ستون چوبی طبقه فوقانی بنا را محافظت می‌کند. سقف بنا و ناودان‌های آن چوبی است و دور تا دور آن را نرده‌های چوبی با ظرافت خاصی محصور کرده است. این عمارت در نگاه اول از نظر معماری مشابه عمارت عالی قاپو است. در زیر این عمارت، آب‌انبار تاریخی آقایان قرار دارد.

یخدان تاریخی میامی : یخدان تاریخی میامی با بیش از ۲۲۰ سال قدمت در بافت تاریخی میامی واقع شده است. این‌ یخدان تاریخی از نظر بصری، ابعاد و اندازه، نمونه‌ای منحصر به فرد در نوع خود است.

آبشار نام نیک: آبشار نام نیک در جنگلی با همین نام در شمال غربی روستای نردین، از توابع شهر میامی، قرار دارد. جنگل نام نیک پوشیده از درختان پهن‌برگ خزری است که به همراه آبشار یکی از زیباترین جاذبه‌های گردشگری شهر میامی را تشکیل داده‌. آبشار نام نیک از ارتفاعات بلند این جنگل سرچشمه می‌گیرد و برای رسیدن به آن باید در حدود ۴۰ دقیقه پیاده‌روی کرد.

کاروانسرای میان دشت: میامی یکی از شهرهایی است که در راه مشهد مقدس قرار گرفته و از دیرباز تا کنون مسافران شهر مشهد از آن عبور می‌کنند. کاروان‌سراهای متعددی در این شهر وجود دارد که در گذشته محل استراحت و اقامت مسافران بودند. مجموعه کاروان‌سراهای میان‌دشت شامل سه کاروان‌سرای قدیمی است که یکی از آن‌ها متعلق به دوران صفویه و دو کاروان‌سرای دیگر متعلق به دوران قاجارند.

………………….

آرشیو